یکی از بیماریهای دردناک داخل دهان که چند روزی موجب اختلال در خوردن غذا میشود، آفت دهان است. این بیماری به صورت زخمهای کوچک و بزرگ که معمولا به صورت دایرهای و کم عمق هستند خود نمایی میکند.
معمولا در تمامی قسمتهای دهان مثل روی زبان، داخل گونه، روی لثهها، داخل لبها و یا روی سقف دهان دیده میشود. هنوز هیچ مبناہی علمی برای علل ایجاد آفت به اثبات نرسیده منتها جدیترین علتی که می توان اشاره کرد واکنش ایمنی بدن بیمار در برابر شناسایی یک مولکول ناشناختهای که معمولا به دهان بیمار نفوذ یافته، است.
علایم پیدایش آفت:
- تا ۲۴ ساعت قبل از ظهور زخمهای آفتی، احساس خارش، سوختگی، سوزش، گزگز و یا تیر کشیدن
- پس از پیدایش آفت معمولا زخمها به شدت دردناک میشوند
- ایجاد اختلال در خوردن غذا و صحبت کردن
عوامل تاثیرگذار در پیدایش آفت
هرچند عوامل اصلی پیدایش آفت شناسایی نشده اند اما کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک یا همان آهن مهمترین علل آفت دهان به شمار میآیند.
برای جبران این کمبود بهترین راه استفاده از رژیم غذایی مناسب همراه با گوشت قرمز است و مکملهای آهن به دلیل اینکه در بدن ذخیره نمیشوند، جهت درمان به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
همچنین یک عامل دیگر این بیماری که مختص زنان است، تغییرات هورمونی در ایام قبل از قاعدگی و دیگر عوامل تغییرات هورمونی به خصوص افزایش هورمون استروژن میباشد.
بهتر است افرادی که به دفعات زیاد دچار آفت دهانی میشوند، حتما طی یک آزمایش خون میزان آهن، اسید فولیک و ویتامین B12 را اندازه گیری کنند. چنانچه کمبودی در این موارد دیده میشود پیشنهاد میشود از طریق رژیمهای غذایی مناسب برای رفع آن اقدام کنند. با این کار اگر عامل آفت این کمبودها باشند برای همیشه از شر این بیماری راحت میشوید.
درمان
هنوز درمان قطعی ثابت شده برای آفت پیدا نشده است اما رعایت مواردی که به آن اشاره میکنیم در درمان آن و کم کردن طول دوره زخمها بسیار موثر است. از خوردن غذایی که سفت و خشن هستند مانند ته دیگ و یا مسواک زدن به طرز ناصحیح، غذاهای خیلی سرد و خیلی داغ خودداری کنید. همچنین مواد غذایی همچون فلفل، آب لیمو، لیمو، گوجه فرنگی، رب گوجه فرنگی، پرتقال، توت فرنگی، شکلات، گردو و بادمجان باعث تشدید بروز آفت دهان میشوند.
اما چی بخوریم؟
به صورت مرتب سعی کنید از ماست و مواد غذایی سرشار از آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک استفاده کنید.
همچنین میتوانید از ریز مغذیهایی همچون جگر، غذاهای دریایی، لوبیا، گوشت قرمز، حبوبات، سبزیجات دارای برگهای سبز تیره و زده تخم مرغ که سرشار از منابع آهن هستند نیز کمک بگیرید.
خوردن سیب و خرمالو که تاثیر خوبی در درمان آفت دهان دارند نیز پیشنهاد میشود.
اگر علایم دیگری مثل زخم در ناحیه تناسلی و مشکل در چشم و یا مفصلها وجود نداشته باشد، موارد یاد شده برای درمان و کم کردن طول دوره زخمها کفایت میکند.
منبع: مثبت مگ