سلولهای بنیادی پایه و اساس همه سلولها هستند و توانایی تبدیل شدن به انواع سلولها را دارند. این سلولها قابلیت خود نوسازی و تمایز به انواع سلولها از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند. همچنین سلولهای بنیادی در ترمیم و بازسازی بافتهای آسیب دیدهای که اکثر سلولهای آنها از بین رفته است، کاربرد داشته و شروع به رفع نقص موجود میکنند.
سلولهای بنیادی بر اساس خصوصیات به سه شاخه اصلی تقسیم بندی میشوند:
سلولهای بنیادی جنینی
سلولهای بنیادی بالغ
سلولهای بنیادی خون بند ناف
سلولهای بنیادی مغز استخوان
امروز در این مطلب بیشتر درباره سلولهای بنیادی موجود در خون بند ناف نوزادان خواهیم نوشت. سلولهای بنیادی موجود در بند ناف در گذشته پس از زایمان به دور انداخته میشدند، اما امروز با پیشرفت علم و اثبات فواید و مزایای درمانی این سلولها در بانکهای خونی نگهداری میشوند. مشخصا این سلولها در بازسازی سیستم خونی و سیستم ایمنی بدن کمک بزرگی هستند. برای دسترسی و ذخیره این منبع مهم ۵ تا ۱۰ دقیقه پس از زایمان زمان وجود دارد، و میتوان این سلولها را تا ۳۰ سال با حفظ کلیه ویژگیها بصورت منجمد ذخیره و نگهداری کرد. در پی تحقیقات به عمل آمده، سلولهای بنیادی موجود در خون بند ناف متشکل از سلولهای تمایز نیافته و نابالغ هستند. این سلولها با توانایی تکثیر پی در پی و تبدیل شدن به سلولها و اندامهای دیگر کمک به امر بازسازی و ترمیم نیز میکنند.
مزایا و فواید خون بند ناف
- دستیابی ساده و آسان به این نوع از سلولهای بنیادی به دلیل زایمانهایی که روزانه صورت میپذیرد.
- وجود سلولهای بنیادی و پیش ساز بیشتر در خون بند ناف نسبت به مغز استخوان و توانایی بیشتر در تکثیر کردن.
- کاهش امکان انتقال عفونتهای ویروسی، زیرا جفت به عنوان یک سد در برابر ورود انواع آلودگیها به سمت جنین عمل میکند.
- سهولت دسترسی به سلولهای بنیادی خون بند ناف نسبت به سلولهای مغز استخوان بیشتر است.
- با استفاده از سلولهای بنیادی موجود در خون بند ناف، میزان واکنشهای رد پیوند علیه میزبان کاهش چشمگیری خواهد داشت.
درمان بیماریها از طریق خون بند ناف
- لوسمی تمایز نیافته حاد
- لوسمی مزمن
- بیماریهای نقص تولید لنفوسیت مانند لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین
- ناهنجاریهای ارثی گلبول قرمز مانند بتا تالاسمیماژور و کم خونی سلول داسی شکل
- اختلالات سلولهای بنیادی مانند کم خونیهای آپلاستیک فانکونی هموگلوبینوری حملهای شبانه
- اختلالات سیستم ایمنی مادر زادی مانند سندرم کاستمن، نقص چسبندگی، لکوسیتی ،سندرم دی جرج
- سایر بیماریها از قبیل دیابت، آلزایمر، پارکینسون، صدمات نخاعی، سکتههای قلبی، مغزی و بیماریهای کبدی و دیستروفی عضلانی
منبع: مثبت مگ